Is er nu noorderlicht?
Webcams
Hoe fanatiek ook, niemand houdt het vol om nachten lang buiten in de kou op wacht te staan en naar de hemel te turen. Ook noorderlichtjagers moeten slapen en houden van lekker lang tafelen op z'n tijd. Voor dat soort momenten hebben we een aantal noorderlicht webcams ter beschikking. Je kijkt als het ware door een raampje naar de nachtelijke hemel ergens in de buurt om te weten hoe het ervoor staat. Dan hoef je niet meteen je warme bed uit om buiten te gaan kijken en weet je ook of je tijdens het diner het toetje beter kunt overslaan.
Uiteraard moet het donker zijn en onbewolkt. Zie je noorderlicht op één van de webcams in de buurt van een breedtegraad waarop je je bevindt, dan kun je alsnog snel naar buiten. Het is er op dat moment immers en wie weet wat er nog volgt!
Hieronder vind je een aantal webcambeelden die kunnen laten zien waar er actueel noorderlicht aanwezig is. Houd er wel rekening mee dat het noorderlicht dat je op deze beelden ziet er intenser uitziet dan wat je met het blote oog zult waarnemen, net zoals op foto's die van het noorderlicht maakt.
Aangezien het in de zomerperiode, tussen half maart en half augustus, 's nachts te licht is ten noorden van de poolcirkel, zullen de meeste webcams in die periode niet worden geüpdatet.
Sodankylä, Fins Lapland (67,4°NB):
Deze webcam staat in de buurt van Luosto, een van de meest geliefde Lapland bestemmingen van Voigt Travel. Ook als je je op een andere locatie in Lapland bevindt, kan deze webcam een bruikbare gids zijn.
Tromsø, Noord-Noorwegen (69°NB):
Alomar, Vesterålen, Noord-Noorwegen (69°NB):
Longyearbyen, Spitsbergen (78°NB):
Deze webcam bevindt zich dus op Spitsbergen, noordelijker kan bijna niet: op ruim 78° noorderbreedte, in het mijnstadje Longyearbyen. In de maanden december en januari is hier ook overdag donker, waardoor er zelfs op het middaguur noorderlicht gezien kan worden.
Magnetometers en magnetogrammen
Noorderlicht ontstaat wanneer de zonnewind geladen deeltjes onze atmosfeer in kan loodsen door het aardmagnetisch veld dat ons beschermt tegen een overdosis aan dergelijke deeltjes.
Hoe sterker de zonnewind, hoe meer dat beschermende magneetveld rond de aarde verstoord kan worden en hoe meer deeltjes kunnen binnendringen in onze atmosfeer. Wanneer het magneetveld van de aarde verstoord wordt door de zonnewind, kunnen we dit detecteren met magnetometers die voortdurend de toestand van het aardmagneetveld monitoren.
Overal op aarde staan dergelijke magnetometers opgesteld. Zodra deze een plotselinge afwijking uit de rusttoestand registreren, is er kans op noorderlicht. In regio's ten noorden van de poolcirkel staat een kleine afwijking al garant voor noorderlicht: het zal ogenblikkelijk verschijnen. De intensiteit van dat noorderlicht hangt af van de dichtheid van de zonnewind en de mate waarin het aardmagneetveld verstoord wordt. Hoe zuidelijker de breedtegraad, hoe sterker de verstoring moet zijn om noorderlicht aan de hemel te kunnen zien verschijnen.
Voor wie in het Pure Noorden op jacht gaat naar het noorderlicht zijn de magnetometers van bijvoorbeeld Sodankylä in Fins Lapland en Kiruna in Zweeds Lapland een goede waardemeter. De toestand van het aardmagneetveld kunnen we aflezen uit zogenaamde magnetogrammen. Kleine afwijkingen in deze meetgegevens zullen doorgaans meteen in noorderlicht resulteren. Vooral de afwijking in de X-waarde is van belang.
Magnetogram Sodankylä (Luosto):
Nog enkele bruikbare magnetometers in het noorden van Scandinavië:
Op meerde sites wordt de Kp-waarde aangeprezen, maar wij laten deze buiten beschouwing omdat je met de Kp-waarde alleen maar achter de feiten aan loopt..